التخطي إلى المحتوى الرئيسي

ئه‌وه‌ "سیاسه‌ته‌ " هه‌ی نه‌فام

خالد سليمان
بەڕێوەبەری هەڵمەتی ڕاگەیاندنی "بیل کلنتن" بۆ هەڵبژاردنەکانی ئەمریکا ساڵی ١٩٩٢ دروشمێکی سەرسوڕهێنەری لەبەرامبەر کۆمارییەکاندا ڕاگەیاند ‘ ئەویش ئەم ڕستەیەی خوارەوە بوو"ئەوە ئابوورییە هەی نەفام". ئەمە جۆرێک بوو لەبەرەنگاربوونەوەی سیاسەتی دەرەوەی کۆمارییەکان لە ڕێگای مەسەلە ناوخۆییەکان و بەتایبەتیش گەرانەوە بۆ ئابووری ناوخۆیی ولایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا.

هەمان ئەو دروشمەی دیموکراتەکانی ئەمریکا لەگەل میدیا "ئەهلییەکان"ی کوردستاندا یەکانگیر دەبێت و دەتوانرێت بکرێتە دەرگایەکی بێ چوارچێوەو کلیل بۆ چوونە ناو دوونیایەک پێی دەوترێت دونیای میدیای ئەهلی لە کوردستاندا. چوونکە هەموو ئەو ڕۆژنامە و بڵاوکراوە و کەناڵانەی بەبێ لایەنی هاتنە ناو فەزای سیاسی کوردییەوە ‘ بوونە بەشێک لەگووتاری سیاسی لایەنێک‘ یان بڵێین دروشم و پردێک لەسەرەتادا نەبینراو بوون و پێناسە کردنیان وەک بێلایەن کەسایەتییکی مەعنەوی پێدەبەخشین. بەڵام ئێستا‘ دووای ئەوەی کاریش گەیشتە ئەو ڕادەیە کە مەسەلەکانی مەدەنیبوون و مۆدێرنیزەکردن کە بەشێک بوو لە ڕێکلامی ئەو دوونیا "ئەهلییە" بخرێتە پەناوەو کارو پڕوپاگاندە بۆ توندڕەوی و میلیتاریزم و بەرەی سیاسی "ئوسولی" بکەن‘ ئیتر کاتی ئەوە هاتووە پرسی "ئەهلیبوون" بخرێتە ژێر ئاماژەیەکی گەورەی سەرسوڕمانەوە.
لەوانەیە ڕەوا بپرسین‘ دووای ئەوەی دەستی خوێنەری کوردی گەیشتە بنی هەمانەی شتەکان و کەس بەبێ لایەنی نەمایەوە؛ ئایا لەکوردستاندا شتێک لەئارادا ماوە ناوی میدیای ئەهلی بێت؟ ئەوەتا گوتاری هەموو لایەک ڕوون و ئاشکرایە و کەس ناتوانێت بڵێت "من خوێم و ئاوی دەریاکان لەبۆکەنی دەبارێزم". لیرەشدا مەسەلەکە تەنها بەوە لێک نادرێتەوە کە میدیای "ئەهلی"پارە لە حیزب و حکومەت وەرنەگرێت‘بەڵکو ئاراستەو بێلایەن نەبوون لە موخاتەبەکردنی خەڵکی کوردستاندا دەردەکەوێت و خوێی "ئەهلییەکان" بەیەکەم ئاوی سیاسەت توایەوە.
کەس ناتوانێت ڕێگە لەبیروبۆچوونی سیاسی کەسی تر بگرێت و هەموو ڕۆژنامەو کەناڵێکی ڕاگەیاندنیش مافی ئەوەی هەیە خۆی بداتە پاڵ بەرنامەیەکی سیاسی یان ئایدیۆلۆژیایەکەوە‘ حیکمەتی ئازادییش لەم خاڵەدا دەردەکەوێت‘ بەڵام ئامانج بەستی سیاسی لەپاڵ ڕێکلامی مەدەنیبوون و بێلایەنیدا‘ یان ئەوەیە کاڵفامی سیاسی و فیکری لەدوواوەیە یان خەڵک وەک کاڵفام تەماشا دەکرێت!
پرسیارەکەش لێرەدا ئەوەیە‘ ئایا کاتی ئەوە نەهاتووە شەختەڵۆکی بێلایەنیبوون لەکوردستاندا بخرێتە بەر چەند پلەیەکی گەرمی "فەهرەند هایت"‘ تابەتەواوی هەڵمی توانەوەی خوێی دەریا نەبینراوەکەی "ئەهلییەکان" نەک تەنها بۆنبکرێت‘ بەڵکو بەچاو ببینرێت!

تعليقات

المشاركات الشائعة من هذه المدونة

هەر دەوڵەتێکی کوردی لەم دۆخەدا لە دایکبێت، وەک ئەوەی باشوری سودان دەبێت*

خالد سلێمان سیاسەتی ڕاستەوخۆ، ناڕاستەوخۆی شانشینی سعودی، قەتەر، تورکیا بەرامبەر عیراق و سوریا، لە حەڵەتی پاشەکشەی یەکجارەکی پرۆژەی دەسەڵاتێکی ئیسلامی ( ئیخوان، بەرەی نوسرە، ئەحراری شام، سوپای ئیسلام .. هتد ) ، کار بۆ دامەزراندنی کیانێکی سوننەی سەربازی دەکات، کە دور نیە، بەعسیەکانی ناو داعش، تۆوی ئەو کیانە بن . یانی داعشیش بەشێک دەبێت لە نەخشە سعودی - قەتەری - تورکیەکە .  ئێستا هەوڵی هەرسێ جەمسەرەکە لەوەدا کۆدەبێتەوە، چۆن لە ڕێگەی پارتی دیموکراتی کوردستان و پارتە کوردیەکانی ناو ئیئتلافی ئۆپۆزسیۆنی سوریاوە، کوردیش بەشێک بێت لەو کیانە سوننییە . لەوانەیە ئەمە باشترین دەروازە بێت بۆ تەماشاکردنی دیمەنی هەرێمی کوردستان، کە لە ڕوی سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتییەوە لە خراپترین ئاستیدایە، بگرە لەبەردەم داڕوخانێکدایە کەس مەزەندەی دەرەنجامەکانی ناکات . بەڵام ئەوەی لەناو دیمەنێکی سیاسی، سۆسیۆ - ئابوری خراپی وەک ئەوەی ئەمڕۆماندا، هەژمونی خۆی هەیەو ڕای

ئاین لەمیتۆدەکانی پەروەردەی کوردستاندا ‌

خالد سلێمان‌ 15/5/2015 ساڵی ٢٠١٢ لەبەر ڕازی نەبونی مەسیحیەکان و کاکەییەکان لەسەر ئەو بەشانەی لە کتێبی “ئاین ناسی” لە میتۆدی خوێندندا، ئەو دوو چاپتەرەی بۆ ئەوان  لە کتێبەکەدا دانرابون لە سەر خواستی خۆیان  لابران. ئەمە هەنگاوی یەکەمی ئەو قەیرانەی پەروەردەیە کە تا ئەم ساتە لە کوردستاندا بەردەوامە. مەسیحییەکان پێیان وابو کە چیرۆکی لە دایکبونی مەسیح بەشێوەیەکی ناڕاست نوسرابو، بۆیە داوای لابردنیان کرد. ئەوەی پەیوەست بو بە کاکەییەکانەوە، بوون بەدوو بەشەوە، بەشێکیان پێیان وایە ئەوان موسڵمانن و نابێت وەک ئاینێکی جیا تەماشا بکرێن، بەشێکی تریان پێیان وایە کە ئاینەکەیان جیایەو ئەوەی لە میتۆدەکەدا نوسراوە ڕاستە. ئەم جیاوازیەش لای ئەوان بوە هۆی لابردنی ئەو بەشەی لە کتێبەکەدا لەسەر کاکەیی نوسرابو. کتێبی ئاینناسی لە قۆناغەکانی  (١٠، ١١، ١٢)ی خوێندندا لە پێناو ئەوەدا بوو کە خوێندکارانی کوردستان جگە لە ئاینی ئیسلام ئاینەکانی تریش بناسن، بەڵام پرۆژەکە لەسەرەتادا - بەتایبەتی لە کتێبی قۆناغی ١٢دا- توشی دوو گرفت بوو، یەکەمیان ئەوەبو کە وانەکانی خوێندن لەسەر مەسیحی و ئێزدی و کاکەیی و ئاینەک...

أزمة المياه تهدّد الشرق الأوسط.. والعراق على الخط الأحمر

خالد سليمان  يشير مدير المعهد العلمي للبيئة في جامعة جنيف مارتن بينيستون إلى ذوبان شبه كلي لثلوج جبال الألب نهاية القرن الحالي، حيث لا يبقى سوى القليل منه في الأعالي. يعود سبب ذوبان هذه الثلوج التي تغذي أنهار (راين، دانوب، بو، رون) ويعتمدها ١٦٠ مليون نسمة في غالبية أنحاء أوروبا للزراعة والنقل والطاقة والغذاء، إلى التغيير المناخي وارتفاع درجات حرارة الأرض، ناهيك عن الازدياد السكاني حيث تشير الإحصائيات المتوقعة إلى وصول نسبة سكان المعمورة إلى ١٠ ملايين نهاية هذا القرن.  كانت هذه الصورة بداية لمؤتمر دولي بعنوان “السلام الأزرق” حول دور المياه في السلام والتنمية المستدامة في الشرق الأوسط نظمه Stratigic Foresight Group وجامعة جنيف بالتعاون مع وكالة سويسرا للتنمة والتعاون الاسبوع الثاني من شهر أكتوبر ٢٠١٥.