التخطي إلى المحتوى الرئيسي

كوردستان له‌ 3 ته‌كسیدا ‌

خالد سلێمان‌
8/4/2012

ته‌كسی 1
پیاوێكی هه‌ولێری به‌ته‌مه‌ن له‌سه‌رووی شه‌سته‌وه‌، ته‌كسییه‌كی مۆدێل مامناوه‌ندی كرۆلای پێیه‌و ژیانی رۆژانه‌ی ماڵ و مناڵه‌كانی له‌سه‌ر هه‌مان ته‌كسییه‌. رۆژی 27ی مانگی پێشوو له‌نزیك هۆڵی میدیا ده‌ستی لێڕاده‌گرم و پێی ده‌ڵێم: ده‌مه‌وێت بچمه‌ گوندی ئینگلیزی. له‌ڕێگا ده‌ست ده‌كه‌ینه‌ قسه‌كردن و باس و خواسیش له‌گه‌ڵ شۆفێری ته‌كسییه‌كاندا به‌رده‌وام له‌سه‌ر سیاسه‌ته‌، به‌شێوه‌یه‌كی دیاریكراویش له‌سه‌ر حكومه‌ت و ئۆپۆزسیۆن و گه‌نده‌ڵی و ژیانی رۆژانه‌ی ناوشار.
شۆفێره‌كه‌ لایه‌نگرێكی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕانه‌و ده‌كه‌وێته‌ قسه‌كردن له‌سه‌ر رۆڵی گۆڕان له‌ناو مه‌شهدی سیاسیی كوردستاندا، پرسیاری لێده‌كه‌م چۆن؟. له‌وه‌ڵامدا ده‌ڵێت: له‌پێش ده‌ركه‌وتنی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان كوردستان ئۆپۆزسیۆنێكی به‌هێزی تیادا نه‌بوو، كه‌سیش به‌قه‌ده‌ر نه‌وشیروان مسته‌فا سیاسه‌تی ئۆپۆزسیۆنی نه‌جوڵاند. من ئه‌وم وه‌ك كه‌سێك خۆش ناوێت، به‌ڵكو وه‌ك هه‌ر سه‌ركرده‌یه‌كی كورد، هه‌ر كه‌سێكی تر له‌جێگای ئه‌ودا بوایه‌، به‌لای منه‌وه‌ هه‌مان شت ده‌بوو.
ته‌كسی 2
هه‌مان رۆژ له‌گه‌ڕانه‌وه‌مدا بۆ شوێنه‌كه‌ی خۆم له‌گوندی ئینگلیزییه‌وه‌ ده‌ستم له‌ته‌كسییه‌كی تر راگرت. ئه‌مجاره‌یان له‌گه‌ڵ شۆفێره‌كه‌دا باسی سیاسه‌ت ناكه‌ین و پرسیاری لێده‌كه‌م كاره‌كه‌ی له‌نه‌ورۆزدا چۆن بووه‌؟.
یه‌كه‌مجار باسی زۆریی ژماره‌ی گه‌شتیاره‌كانی كوردستان و كه‌میی هۆتێله‌كان ده‌كات. له‌وه‌یاندا بۆم ده‌ركه‌وت كه‌كاری زۆربووه‌و رازییه‌ له‌و پاره‌یه‌ی له‌ڕۆژانی نه‌ورۆزدا ده‌ستیكه‌وتووه‌: ئێمه‌ ده‌بێت ئه‌م رۆژه‌ی كوردستان به‌چاوێكی فراوانه‌وه‌ ته‌ماشا بكه‌ین, ئێمه‌ گه‌یشتووینه‌ته‌ ئاستێك خه‌ڵك له‌ده‌ره‌وه‌ی كوردستانه‌وه‌ دێن بۆ گه‌شتوگوزار, كه‌واته‌ وڵاته‌كه‌ی ئێمه‌ جوانه‌و ئاسایشی تێدایه‌، به‌ڵام ده‌بێت زیاتر به‌ره‌وپێشه‌وه‌ی به‌رین و (ته‌جروبه‌كه‌مان) له‌ده‌ست نه‌ده‌ین.
ته‌كسی 3
رۆژی 4ی ئه‌م مانگه‌ له‌شوێنی كاره‌كه‌مه‌وه‌ له‌هه‌ولێر له‌گه‌ڵ هاوڕێ و هاوپیشه‌یه‌كمدا ده‌ست له‌ته‌كسییه‌ك راده‌گرین و پێی ده‌ڵێین بمانبات بۆ گه‌راجی به‌غدا. به‌ به‌رده‌م كۆلێژی ئادابدا تێپه‌ڕده‌بین و به‌شێكی زۆری ئه‌و خوێندكارانه‌ی ده‌رده‌چن كچن و جلوبه‌رگی جۆراوجۆریان له‌به‌ردایه‌، وه‌ك حیجاب و جلی مۆدێرن و ته‌قلیدی...هتد. شۆفێری ته‌كسییه‌كه‌ دێته‌ قسه‌و ده‌ڵێت: ((ئه‌مانه‌ دنیایان خراپ كرد)).
لێی ده‌پرسم: كاكه‌ مه‌به‌ستت كێیه‌؟
ئه‌م كچه‌ (.......)نه‌ وا ده‌یانبینی, وه‌ڵامم ده‌داته‌وه‌.
هیچ وه‌ڵامێكم نه‌بوو له‌وه‌ زیاتر بڵێم كاكه‌ خێزانه‌كه‌ی من و خوشك و خزمه‌كانم جلی مه‌ده‌نی له‌و شێوانه‌ له‌به‌ر ده‌كه‌ن وا تۆ به‌سه‌رچاوه‌ی خراپه‌كاری له‌قه‌ڵه‌مده‌ده‌یت, كه‌وابێت من و خێزانم و ژنانی تری ناو خێزانه‌كه‌م و چه‌نده‌ها خێزانی تری كورد، چۆن ئیجازه‌ به‌خۆت ده‌ده‌یت قسه‌ی وا بكه‌یت؟. له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی ئه‌و شۆفێره‌ له‌قسه‌كه‌ی خۆی له‌به‌رامبه‌ر مندا وه‌ك كه‌سێك په‌شیمان بۆوه‌، به‌ڵام تا گه‌یاندینیه‌ گه‌راج هه‌ر خه‌ریكی (وه‌عز) خوێندن بوو، له‌كۆتاییشدا داوای لێكردین لێی زویر نه‌بین.
ئه‌م سێ رووداوه‌ی ناو سێ ته‌كسی له‌شاری هه‌ولێردا ته‌عبیر له‌سێ ره‌وتی جیاواز له‌دیمه‌نی كۆمه‌ڵایه‌تی و سیاسی و ئابووریی كوردستاندا ده‌كات. یه‌كه‌م و دووه‌م له‌بازنه‌یه‌كدان هه‌ڕه‌شه‌ بۆ سه‌ر هیچ لایه‌ك دروست ناكه‌ن و له‌و چوارچێوه‌یه‌دا ده‌خولێنه‌وه‌ كه‌ڕۆژانه‌ بوونه‌ته‌ جێگه‌ی قسه‌و گفتوگۆی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تی و كلتووری ده‌رباره‌ی ئه‌و گۆڕانگارییانه‌ی وا كۆمه‌ڵگای كوردییان گرتۆته‌وه‌. به‌مانایه‌كی تر به‌شێكن له‌میزاجێكی گشتی ناو دیمه‌ن و فه‌زای ژیانی رۆژانه‌ی خه‌ڵك و قۆناغی ده‌مارگرژی و توندوتیژییان تێپه‌ڕاندووه‌و به‌عه‌قڵ و ده‌ست و په‌نجه‌ی نه‌رمه‌وه‌ باسیان لێوه‌ ده‌كرێت.
به‌ڵام ئه‌وه‌ی سێیه‌میان كه‌جیهانبینی خۆی له‌زه‌وتكردنی مافه‌كانی ژن و زیندانیكردنیدا ده‌بینێت، ده‌مانبانته‌وه‌ سه‌ر خه‌یاڵدانی ((تالیبان)) له‌ئه‌فغانستان كه‌ژن تیایدا وه‌ك كائینێك ته‌ماشا ناكرێت كه‌خوای گه‌وره‌ دروستی كردبێت، به‌ڵكو وه‌ك ده‌ستكرده‌یه‌كی پیاو له‌هه‌موو چركه‌یه‌كدا ده‌كرێت ببێته‌ بووكه‌شوشه‌. له‌لایه‌كی تره‌وه‌ هه‌ر ئه‌م جیهانبینییه‌ی (برا) شۆفێره‌كه‌مان له‌و جیهانه‌مان نزیك ده‌كاته‌وه‌ كه‌ ((پۆلیسی ئایینی)) له‌شانشینی سعودیه‌ له‌ژێر دروشمی (اڵ‌مر بالمعروف والنهی عن المنكر)دا پیاده‌ی ده‌كه‌ن و هه‌ڕه‌شه‌یه‌كه‌ بۆ سه‌ر كۆمه‌ڵگه‌.
سەرچاوە:

تعليقات

‏قال غير معرف…
Kak Xalid,

What you referred to you in your post regarding the third cab driver is disturbing, and this phenomenon is on the rise in Hawler. I do hope that the society does wake up and sees the danger!
‏قال khaledsulaiman
I hope too, thanks for you comment

المشاركات الشائعة من هذه المدونة

La double horreur des «crimes d'honneur»

Denis Blondin, Anthropologue (Le Devoir) Bien que les faits soient loin d'avoir été établis avec précision, rien n'empêchera les citoyens québécois de toutes origines de réagir au drame survenu au sein de la famille Shafia: quatre morts et trois accusés d'une même famille. Les points de vue énoncés jusqu'ici me semblent manifester une constante, soit l'expression de sentiments d'horreur devant ce qui nous menace, que nous ne comprenons pas et qui nous fait d'autant plus peur.

ناسنامەو نەتەوە لەعیراقدا ‌

خالد سلێمان‌ 21/5/2015 ئەو ڕستەو بیرۆکە ڕۆمانسیانەی بۆ ماوەی ٨٠ ساڵ باسیان لە عیراقێکی یەکگرتوو، گەلێکی هاوچارەنوس و لێبوردەو خەمخۆری وڵات دەکرد لەبەرامبەر نامەیەکدا کە شا فەیسەڵ ساڵی ١٩٣٣ دەینوسێت، نەک بەتەنها لاوازن، بەڵکو مایەپوچن و مێژووی ناسنامەو نەتەوە لە وڵاتەکەدا وەک پانتاییەک بۆ توندوتیژی و هەژمونخوازیی مەزهەبی پیشان دەدەن. ئەگەر لەو نامەیەوە دەست پێبکەین و بیکەینە کلیلی قسەکردن لەسەر کتێبی (ناسنامەو نەتەوە لە عیراقدا) لە نوسینی ئەکادیمی و توێژەری کورد شێرکۆ کرمانج، ئەوا لە بەشی دووەمی نامەکەوە دەچینە ناو خوێندنەوەو ڕاوەستان لەسەر کتێبەکە کە دەکرێت بەیەکێک سەرچاوە گرنگەکانی مێژووی سیاسی و کۆمەڵایەتی عیراق دابنرێت. بەشی یەکەمی نامەکە دەڵێت، “ کۆمەڵە خەڵکێکی داماڵراو لە هەر بیرۆکەیەکی نیشتمانی تێر بەترادیسیۆن کە کۆکەرەوەیەک لەگەڵ پوچگەرایی ئاینیدا کۆیان ناکاتەوە، گوێگری خراپەکارین، مەیلداری فەوزان، بەردەوام ئامادەن بەسەر حکومەتێکدا بێت راپەڕن”.  ژمارەیەکی زۆر لە نوسەران و مێژوونوسان لە عیراق و دەرەوەیدا لەسەر ئەم بڕگەیە ڕاوەستاون و قسەیان لەسەر کردوە، بەڵام کەم کەس لەسەر بەش

کۆڵۆنیکەرانی کوردستان، ئەگەر ژێردەستەی کۆڵۆنیالیزم خۆی نەبوبن، ئەوا لە ڕەحمی چەتەگەرێتی هاتونەتە دەرەوە

خالد سلێمان من کوردێکی کۆڵۆنیکراوی ناڕازیم، مەرجەکانی کۆڵۆنیکەرانی کوردستانم قبوڵ نەکردوە، بەڵام نوخبەیەکی سیاسی نوێنەرایەتی خودی کۆڵۆنیکەران دەکات، سوپایەک لە نوسەرو قسەکەرو ڕۆژنامەنوس و توێژەرو ئەکادیمی بۆ لێدانی کۆڵۆنیکراوی ناڕازی لە دۆخی وڵاتێکی کۆڵۆنیکراو دروست کردوە . من بە شورەیی دەزانم خەڵکانێک هەبن دژی خوێندن بە زمانی کوردی خۆپیشنادان بکەن، چونکە ئەمە مانتاڵێتی کۆڵۆنیکەر بەرجەستە دەکات، بەڵام، پێگەکانی کۆڵۆنیالیستی ناوخۆیی " زاڵم " ، یان با بڵێین نوێنەرەکانی کۆڵۆنیالیزم لە کوردستاندا، رەنگی وێنەکانی خۆیان کە پیاوە بێگانەکان دروستیان کردوە، تۆختر دەکەنەوە . کۆڵۆنیکەرانی کوردستان لەو بەشانەی لە ژێر دەستی خۆیاندایە، خەڵک دەکوژن و تەنها بە گومان کردنێک کوردی کۆڵۆنیکراو تا بەردەم پەتی سێدارەش دەبەن، کەچی لە بەشەکانی تر دەرەوەی هەژمون و دەسەڵاتی خۆیاندا، لەو شوێنانەی، کۆڵۆنیالیستێکی تر، داگیرکەرێکی تر، ئەفسەرێکی تر خەریکی داماڵینی مرۆڤی کوردە