التخطي إلى المحتوى الرئيسي

دووزخورماتو هێشتا هێلكه‌ی زێڕین ده‌كات

 ‌ خالد سلێمان‌
 19/11/2012

پێش ساڵێك زیاتر له‌ رۆژنامه‌ی (ئاسۆ) له‌وتارێكدا پێم وابوو كه‌ ئیتر دووزخورماتو بۆ كورد وه‌ك قازێك وایه‌ له‌ هێلكه‌ی زێڕین كه‌وتبێت، چونكه‌ له‌پێش هاووڵاتیانی ئه‌و شارۆچكه‌ له‌بیركراوه‌ی كوردستان، به‌رپرسه‌كان به‌جێیان ده‌هێشت‌و له‌بری ئه‌وه‌ی پاره‌ی تیادا سه‌رف بكرێت‌و خزمه‌تگوزاری‌و پرۆژه‌ی ئابوری‌و گه‌شه‌سه‌ندنی كۆمه‌ڵایه‌تی تێدا بخرێته‌گه‌ڕ، له‌شاره‌كانی وه‌ك سلێمانی‌و هه‌ولێرو كه‌لار پاره‌ی دووز هه‌ڵده‌ڕێژرا. ئه‌وه‌ بیرۆكه‌ی گفتوگۆیه‌ك بوو له‌ رێستۆرانی پیاوێكی خه‌ڵكی دووزدا له‌شاری سلێمانی، به‌تایبه‌تی ئه‌و خه‌ڵكی خوورماتو به‌ لێشاو باریان ده‌كردو به‌ره‌و كه‌لارو شاره‌كانی تری كوردستان به‌رێده‌كه‌وتن.

ئه‌مڕۆ، وای ده‌بینم كه‌ ئه‌و بۆچونه‌م له‌جێگای خۆیدا نه‌بو، خوورماتو له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی هێشتا به‌خاڵێكی لاوازی ناوچه‌ دابڕاوه‌كانی كوردستان داده‌نرێت، به‌ڵام هه‌ر ئه‌و لاوازییه‌ وا له‌ حكومه‌ته‌كه‌ی مالیكی ده‌كات له‌وێوه‌ له‌ دوو ئامانجی سیاسی زیاتر بۆ هه‌ڵبژاردنی داهاتووی عیراق به‌ده‌ست بێنێت. لێره‌دا ده‌ڵێم هه‌ڵبژاردنی داهاتوو، به‌بێ له‌بیركردنی هۆكاره‌كانی تر، چونكه‌ مالیكی له‌ئێستاوه‌ بیر له‌خولێكی تری پۆسته‌كه‌ی ده‌كاته‌وه‌و له‌ڕێگای (دووزخورماتو)شه‌وه‌، ده‌یه‌وێت وێنه‌ی ده‌وڵه‌تێكی مه‌ركه‌زیی بگه‌ڕێنێته‌وه‌ ناو خه‌یاڵدانی دانیشتووانی عه‌ره‌بی عیراق.    
به‌ كورتییه‌كه‌ی، ئامانجه‌ سیاسییه‌كانی مالیكی له‌م جوڵه‌ سه‌ربازییه‌ له‌وه‌دا كۆده‌بنه‌وه‌ كه‌قه‌یرانی سیاسی له‌ پایته‌خت دوور بخاته‌وه‌و بیگوازێته‌وه‌ بۆ هه‌رێمی كوردستان. له‌به‌ر سه‌ختی رێگای سلێمانی و هه‌ولێریش، ده‌یه‌وێت له‌ دووزو دووایش له‌ كه‌ركوكه‌وه‌ ئه‌و سیاسه‌ته‌ پیاده‌ بكات. ئامانجێكی تر لەو ئامانجانە له‌بیربردنه‌وه‌ی ماده‌ی (140)ـه‌و گه‌ڕاندنه‌وه‌ی ناوچه‌ دابڕاوه‌كانه‌ بۆ ژێر كۆنترۆڵی به‌غداو دروستكردنی سیاسه‌تی ئه‌مری واقیع. ئه‌مه‌ش له‌نیوه‌ زیاتر قه‌یرانه‌ سیاسییه‌كه‌ له‌ به‌غدا دوور ده‌خاته‌وه‌و كوردستان توش ده‌كات.
یه‌كێك له‌و ئاماژه‌ به‌هێزانه‌ وامان لێده‌كات بڕوا به‌م تێوره‌ میلیتاریه‌ سیاسیه‌ بكه‌ین، ئه‌وه‌یه‌ كه‌ له‌ دوای روخاندنی حكومه‌تی به‌عسه‌وه‌، به‌غدا ناوچه‌ دابڕاوه‌كانی له‌ بنیادنانه‌وه‌و پرۆژه‌ی ئابوری و خزمه‌تگوزاری و گه‌شه‌سه‌ندنی كۆمه‌ڵایه‌تی و ته‌ندروستی و په‌روه‌رده‌و لایه‌نه‌كانی تر بێبه‌ش كردووه‌، به‌ڵام ئێستا له‌ڕێگای هێزی «دیجله‌»ـه‌وه‌ ده‌یه‌وێت ئه‌و شتانه‌ به‌ئه‌نجام بگه‌یه‌نێت و گرێدانی كۆنگره‌یه‌كیش له‌ ناحیه‌ی (قه‌ره‌ته‌په‌) ده‌رباره‌ی بوژاندنه‌وه‌ی ئه‌و ناوچانه‌ له‌ژێر چاودێری ئه‌و هێزه‌داو سه‌ركرده‌كه‌ی «عه‌بدولئه‌میر زه‌یدی» به‌تایبه‌تی، روونترین ئاماژه‌یه‌ بۆ ئه‌و سیاسه‌ته‌.
هه‌ڵبه‌ته‌ ناوهێنانی ئه‌م سه‌ركرده‌یه‌ كه‌ یه‌كێك بوو له‌ ئه‌فسه‌ره‌ به‌عسییه‌كانی ناو سوپای عیراقی سه‌رده‌می به‌عس، رامان ده‌كێشێته‌ ناو خاڵێكی تره‌وه‌، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ كه‌ مالیكی ده‌یه‌وێت ناوچه‌ دابڕاوه‌كان له‌ كوردستان راده‌ستی ئه‌فسه‌ره‌ به‌عسییه‌كان بكات كه‌ به‌پێی راپۆرتێكی عیراقی له‌م ساڵدا (78) كه‌سی پله‌ به‌رزی ناو سوپای عیراقی كۆنی له‌و ئه‌فسه‌رانه‌ گه‌ڕاندووه‌ته‌ ناو سوپای عیراقی ئێستا. به‌ كورتییه‌كه‌ی، دووزخورماتو هێشتا قازێكه‌و هێلكه‌ی زێڕین ده‌كات، كورد له‌ هه‌ڵه‌یه‌كی مێژوویدا له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی ساڵی (2010)ـه‌دا، ده‌نگێكی زۆری كوردانی ئه‌و شاره‌و ده‌وروبه‌ری له‌ ده‌ستدا، ئێستا كاتی ئه‌وه‌ هاتووه‌ ئه‌و ده‌نگانه‌ بگه‌ڕێنرێنه‌وه‌و ناوچه‌كه‌ش له‌ خاڵێكی لاوازه‌وه‌ بكرێته‌ به‌هێزترین خاڵی ناوچه‌ دابڕاوه‌كان.
Source: www.knwe.org
 

تعليقات

المشاركات الشائعة من هذه المدونة

هەر دەوڵەتێکی کوردی لەم دۆخەدا لە دایکبێت، وەک ئەوەی باشوری سودان دەبێت*

خالد سلێمان سیاسەتی ڕاستەوخۆ، ناڕاستەوخۆی شانشینی سعودی، قەتەر، تورکیا بەرامبەر عیراق و سوریا، لە حەڵەتی پاشەکشەی یەکجارەکی پرۆژەی دەسەڵاتێکی ئیسلامی ( ئیخوان، بەرەی نوسرە، ئەحراری شام، سوپای ئیسلام .. هتد ) ، کار بۆ دامەزراندنی کیانێکی سوننەی سەربازی دەکات، کە دور نیە، بەعسیەکانی ناو داعش، تۆوی ئەو کیانە بن . یانی داعشیش بەشێک دەبێت لە نەخشە سعودی - قەتەری - تورکیەکە .  ئێستا هەوڵی هەرسێ جەمسەرەکە لەوەدا کۆدەبێتەوە، چۆن لە ڕێگەی پارتی دیموکراتی کوردستان و پارتە کوردیەکانی ناو ئیئتلافی ئۆپۆزسیۆنی سوریاوە، کوردیش بەشێک بێت لەو کیانە سوننییە . لەوانەیە ئەمە باشترین دەروازە بێت بۆ تەماشاکردنی دیمەنی هەرێمی کوردستان، کە لە ڕوی سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتییەوە لە خراپترین ئاستیدایە، بگرە لەبەردەم داڕوخانێکدایە کەس مەزەندەی دەرەنجامەکانی ناکات . بەڵام ئەوەی لەناو دیمەنێکی سیاسی، سۆسیۆ - ئابوری خراپی وەک ئەوەی ئەمڕۆماندا، هەژمونی خۆی هەیەو ڕای

ئاین لەمیتۆدەکانی پەروەردەی کوردستاندا ‌

خالد سلێمان‌ 15/5/2015 ساڵی ٢٠١٢ لەبەر ڕازی نەبونی مەسیحیەکان و کاکەییەکان لەسەر ئەو بەشانەی لە کتێبی “ئاین ناسی” لە میتۆدی خوێندندا، ئەو دوو چاپتەرەی بۆ ئەوان  لە کتێبەکەدا دانرابون لە سەر خواستی خۆیان  لابران. ئەمە هەنگاوی یەکەمی ئەو قەیرانەی پەروەردەیە کە تا ئەم ساتە لە کوردستاندا بەردەوامە. مەسیحییەکان پێیان وابو کە چیرۆکی لە دایکبونی مەسیح بەشێوەیەکی ناڕاست نوسرابو، بۆیە داوای لابردنیان کرد. ئەوەی پەیوەست بو بە کاکەییەکانەوە، بوون بەدوو بەشەوە، بەشێکیان پێیان وایە ئەوان موسڵمانن و نابێت وەک ئاینێکی جیا تەماشا بکرێن، بەشێکی تریان پێیان وایە کە ئاینەکەیان جیایەو ئەوەی لە میتۆدەکەدا نوسراوە ڕاستە. ئەم جیاوازیەش لای ئەوان بوە هۆی لابردنی ئەو بەشەی لە کتێبەکەدا لەسەر کاکەیی نوسرابو. کتێبی ئاینناسی لە قۆناغەکانی  (١٠، ١١، ١٢)ی خوێندندا لە پێناو ئەوەدا بوو کە خوێندکارانی کوردستان جگە لە ئاینی ئیسلام ئاینەکانی تریش بناسن، بەڵام پرۆژەکە لەسەرەتادا - بەتایبەتی لە کتێبی قۆناغی ١٢دا- توشی دوو گرفت بوو، یەکەمیان ئەوەبو کە وانەکانی خوێندن لەسەر مەسیحی و ئێزدی و کاکەیی و ئاینەک...

أزمة المياه تهدّد الشرق الأوسط.. والعراق على الخط الأحمر

خالد سليمان  يشير مدير المعهد العلمي للبيئة في جامعة جنيف مارتن بينيستون إلى ذوبان شبه كلي لثلوج جبال الألب نهاية القرن الحالي، حيث لا يبقى سوى القليل منه في الأعالي. يعود سبب ذوبان هذه الثلوج التي تغذي أنهار (راين، دانوب، بو، رون) ويعتمدها ١٦٠ مليون نسمة في غالبية أنحاء أوروبا للزراعة والنقل والطاقة والغذاء، إلى التغيير المناخي وارتفاع درجات حرارة الأرض، ناهيك عن الازدياد السكاني حيث تشير الإحصائيات المتوقعة إلى وصول نسبة سكان المعمورة إلى ١٠ ملايين نهاية هذا القرن.  كانت هذه الصورة بداية لمؤتمر دولي بعنوان “السلام الأزرق” حول دور المياه في السلام والتنمية المستدامة في الشرق الأوسط نظمه Stratigic Foresight Group وجامعة جنيف بالتعاون مع وكالة سويسرا للتنمة والتعاون الاسبوع الثاني من شهر أكتوبر ٢٠١٥.