التخطي إلى المحتوى الرئيسي

ئێرە “هەرێمە جوانەکە”یە


خالد سلێمان
I



لە ڕاگەیاندنێکدا، بەڕێوەبەرایەتی ڕاگەیاناندنی سلێمانی بۆ سایتی (دواڕۆژ) ئاشکرای دەکات، کە زنیکەی ٨٣ ملیار دینار لای هاووڵاتیان و کۆمپانیا و دام دەزگاکانی حکومەتە. هەڵبەت حکومەت ناتوانێت داوای پارەی کارەبا لە هاووڵاتیان بکات، چونکە :
یەکەم: موچەی فەرمانبەران بە وەرزانە دەدرێت و کارەبا هێشتا مانگانەیە
دوەم: کارەبا بوەتە ئەستێرەی سیوەیل 
سێیەم: ئەگەر ئەو ٨٣ ملیار دینارە بدرێت دەچێتە ناو خەزێنەی حکومەتەوەو بۆ پارێزگاکە بەکار ناهێنرێت

II
هەرێمەکەمان، هێشتا لە چوارچێوەی حکومەتی فێدراڵی عیراقدایە، کەچی چون بۆ بەغدا وەک خیانەتی نیشتمانی تەماشا دەکرێت. لە کاتێکداسوپای تورکیا دێتە ناو قوڵایی خاکی کوردستانەوە، بۆمبارانی لادێکانی دەکات، هاووڵاتیان دەکاتە ئامانج و سەرکردەکانی “وڵاتیش” ڕۆژانە بە ڕێی ئەنکەرەوەن.
III
بەدرێژایی خەباتی سیاسی گەلی کوردستان، مەسەلەی تائیفی و مەزهەبی بەشێک نەبوە لە گوتاری سیاسی و ڕەفتاری ڕۆژانەی، نە خەڵک و نە “مەلەک”، کەچی ئێستا ئەردۆگان و داعش، خەریکن بەئاسانی کورد دەخەنە ناو بەرەکەی خۆیانەوەو دەمانکەنە بەشێک لە ململانێی دێرینی شیعە-سوننە لە ناوچەکەدا.
IV
لە چرکەی دامەزراندنیەوە بزوتنەوەی گۆڕان داوای ڕێفۆرم و سیستماتیزەکردنی دامەزراوەکانی حکومەت دەکات و، مەدەنیبونی بزوتنەوەکەو دوربونی لە چەک و چەکداریی یەکێک بو لە خاڵە بەهێزەکانی، کەچی ئێستا، نەک لە لایەن “حەرەسی قەدیم” وەک دەڵێن، بەڵکو لەلایەن سەرکردە مەدەنیە نوێکانیەوە داوای ئەوە دەکرێت بزوتنەوە “چەکدار” بکرێت.
V
حزبە قەبارە بچوکەکانی وەک شیوعی و سۆسیالیست و بزوتنەوەو زەحمەتکێشان و ئەوانەی ئاشوری و کلدانی و تورکمان ...هتد، لە هیچ مەسەلەیەکی سیاسی، نەتەوەیی، ئەمنی، کۆمەڵایەتی -یا با لە خاتری شیوعی و سۆسیالیست و زەحمەتکێشان بڵێین چینایەتی- پرسیان پێناکرێت، تەنها لەوەدا نەبێت کە دان بنێت سەرۆکی هەرێمدا. ئەمە مۆدێلێکی نوێیە لە سیاسەتداو تەنها حزبی کوردی پەی پیدەبات.
VI
یەکێتی، لەبەر زۆری کەناڵی میدیای بەرپرسەکانی، ناپەرژێتە سەر ڕەوانە کردنی لێدوانە ڕەسمیەکانی، کەچی موچەی راگەیاندنە ناوەندیەکەی لە وەرزەوە بۆ وەرزیش بە باشی نادرێت و بەرپرسەکانیش بەردەوام داوای بڵاوکردنەوەی چالاکیەکانیان لە (ئیعلامی مەرکەزیدا) دەکەن. ئەم یەکێتییە بەشداری حکومەتە، لە خانەقینەوە تا شنگاڵ پێشمەرگەی هەیەو شەهیدێکی زۆری داوەو ژمارەیەکی بەرچاو لە سەرکردە سەربازیەکانی لە بەرەی کەرکوک و موسڵ و جەلەلا شەهید بون، کەچی لە ڕێگەی کەناڵەکانی میدیاوە زانی سوپای تورکیا گەیشتوەتە باشیک لە موسڵ. کۆنگرەو باڵباڵێن، لەولاوە بگرە، باسیان نەکرێت باشترە، با کەس دڵگران نەبێت.
VII
پارتی....زۆری پێخۆشە بووترێت بە بەرنامەوە ئیش دەکات، بە مەرجێک باسی ڕیککەوتن لەگەڵ بەغدا نەکرێت، میوانی کەناڵەکانی ڕاگەیاندنی بیت و قسەی زۆر بە گۆڕان بکەیت، دامەزراندنی دەوڵەتی کوردی زۆر دور نەخەیتەوە، هەزارو یەک “موبەڕیڕ” بۆ هاتنی سوپای تورکیا بۆ ناو خاکی کوردستان بهێنیتەوە، باسی سیستمی پەرلەمانیش بۆ کوردستان نەکرێت، هەر کە باسی موچەی فەرمانبەرانیش هاتە پێشەوە، باسی ئامانجە گەورەکانی نەتەوە بکەیت، توخنی نەوت و دانە گاز هەر نەکەویت.
VIII
میدیا زەبەلاح و “پرۆفیشناڵ”ەکان، بەشداری هەمو شتێک لەم “هەرێمە جوانە”دا دەکەن، بۆنەی کۆمەڵایەتی، بەخشینەوەی چکلێت و شیرینی، کامپین دژی توندوتیژی بەرامبەر ژنان، شای و زەماوەنی شوکردن و ژنهێنان، بەتایبەتیش ژنی دوەم، بەڵام بەشداری ئازادی ڕادەربڕین و دیموکراسی ناکەن.
IX
میدیای ئەهلی ئەوەندە باسی خۆیان کرد، بون بەچاوەوەو لە هەژاریدا بەرەو داخستن دەڕۆن.
X
زۆربەی ڕۆژنامەنوسان، ئەگەر ڕۆژێک بەرپرسەکان نەبینن، بابەتی ئەو ڕۆژەیان کاڵ و کرچ دەردەچێت و زانیارییەک یان ڕایەکی ئەوتۆیان نیە پێشەکشی خەڵکی بکەن.
XI
ئەو هەمو پارەیە بۆ کۆنگرەی نێودەوڵەتی پاریس بۆ ژینگە خەرجکرد، کەچی ڕاپۆرتێکی باشمان نەبینی، بەرنامەی حکومەتمان لەبواری ژینگەدا نەزانی، ئەوەندی سێلفیمان بینی،  ڕاپۆرت و شتی تری تایبەت بە کۆنگرەکەمان نەبینی.
 XII
باسی نەبونی و بێموچەیی ئەوەندە بێتام و بێزارکەر بوە، خاوەنی ڕانج-رۆڤەرو لیگیزز و مارسیدس و  ئۆتۆبێلە گرانبەهاکانی تریش باسی. 
VIII
بزنس-مانی وامان لەم کوردستانەدا هەیە، کارگەیەکی “مواسەفات” بەرزی دۆشاوی تەماتەی کردوەتە کۆگا بۆ دۆشاوی تەماتەی تورکی، چونکە ئەگەر کارگەکە بخاتە ئیشەوە، ئەوە دەبێت، کرێکاری کورد کاری تیادا بکات، تەماتەی کوردستان نەگەنێت وفڕی نەدرێت، شانازی بە دۆشاوی تەماتەی کوردییەوە بکەین، ئۆتۆمبێلی باری تورکی و ئێرانی کەم ببنەوەو گازی دوەم ئۆکسیدی کاربۆن زۆر نەبێت و چەندەها شتی باشی تر. بەڵام هێنانی دۆشاوی تەماتە لە تورکیاوە سەرێشەی ناوێت، کڕین و فرۆشتن و قازانجی : پارەی کاش
VX
لەم هەرێمە جوانەی ئێمەدا، سیاسەت بەپارەی کاش دەکرێت
X
ئەردۆگان کە بەشداری لە کردنەوەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵتیدا کرد، زمانی نەیهێنا بڵێت هەرێمی کوردستان و وتی : ئەم هەرێمە جوانە، ئەڵێن ئێستا لەو شوێنەی ناو فڕۆکەخانە ئەم ناوەی بۆ کوردستان هەڵبژارد، لە کاتی باراندا تکە دەکات و وەک خانوی قوڕی کوردەواری سەتڵی بۆ دادەنێن. 

تعليقات

المشاركات الشائعة من هذه المدونة

La double horreur des «crimes d'honneur»

Denis Blondin, Anthropologue (Le Devoir) Bien que les faits soient loin d'avoir été établis avec précision, rien n'empêchera les citoyens québécois de toutes origines de réagir au drame survenu au sein de la famille Shafia: quatre morts et trois accusés d'une même famille. Les points de vue énoncés jusqu'ici me semblent manifester une constante, soit l'expression de sentiments d'horreur devant ce qui nous menace, que nous ne comprenons pas et qui nous fait d'autant plus peur.

ناسنامەو نەتەوە لەعیراقدا ‌

خالد سلێمان‌ 21/5/2015 ئەو ڕستەو بیرۆکە ڕۆمانسیانەی بۆ ماوەی ٨٠ ساڵ باسیان لە عیراقێکی یەکگرتوو، گەلێکی هاوچارەنوس و لێبوردەو خەمخۆری وڵات دەکرد لەبەرامبەر نامەیەکدا کە شا فەیسەڵ ساڵی ١٩٣٣ دەینوسێت، نەک بەتەنها لاوازن، بەڵکو مایەپوچن و مێژووی ناسنامەو نەتەوە لە وڵاتەکەدا وەک پانتاییەک بۆ توندوتیژی و هەژمونخوازیی مەزهەبی پیشان دەدەن. ئەگەر لەو نامەیەوە دەست پێبکەین و بیکەینە کلیلی قسەکردن لەسەر کتێبی (ناسنامەو نەتەوە لە عیراقدا) لە نوسینی ئەکادیمی و توێژەری کورد شێرکۆ کرمانج، ئەوا لە بەشی دووەمی نامەکەوە دەچینە ناو خوێندنەوەو ڕاوەستان لەسەر کتێبەکە کە دەکرێت بەیەکێک سەرچاوە گرنگەکانی مێژووی سیاسی و کۆمەڵایەتی عیراق دابنرێت. بەشی یەکەمی نامەکە دەڵێت، “ کۆمەڵە خەڵکێکی داماڵراو لە هەر بیرۆکەیەکی نیشتمانی تێر بەترادیسیۆن کە کۆکەرەوەیەک لەگەڵ پوچگەرایی ئاینیدا کۆیان ناکاتەوە، گوێگری خراپەکارین، مەیلداری فەوزان، بەردەوام ئامادەن بەسەر حکومەتێکدا بێت راپەڕن”.  ژمارەیەکی زۆر لە نوسەران و مێژوونوسان لە عیراق و دەرەوەیدا لەسەر ئەم بڕگەیە ڕاوەستاون و قسەیان لەسەر کردوە، بەڵام کەم کەس لەسەر بەش

کۆڵۆنیکەرانی کوردستان، ئەگەر ژێردەستەی کۆڵۆنیالیزم خۆی نەبوبن، ئەوا لە ڕەحمی چەتەگەرێتی هاتونەتە دەرەوە

خالد سلێمان من کوردێکی کۆڵۆنیکراوی ناڕازیم، مەرجەکانی کۆڵۆنیکەرانی کوردستانم قبوڵ نەکردوە، بەڵام نوخبەیەکی سیاسی نوێنەرایەتی خودی کۆڵۆنیکەران دەکات، سوپایەک لە نوسەرو قسەکەرو ڕۆژنامەنوس و توێژەرو ئەکادیمی بۆ لێدانی کۆڵۆنیکراوی ناڕازی لە دۆخی وڵاتێکی کۆڵۆنیکراو دروست کردوە . من بە شورەیی دەزانم خەڵکانێک هەبن دژی خوێندن بە زمانی کوردی خۆپیشنادان بکەن، چونکە ئەمە مانتاڵێتی کۆڵۆنیکەر بەرجەستە دەکات، بەڵام، پێگەکانی کۆڵۆنیالیستی ناوخۆیی " زاڵم " ، یان با بڵێین نوێنەرەکانی کۆڵۆنیالیزم لە کوردستاندا، رەنگی وێنەکانی خۆیان کە پیاوە بێگانەکان دروستیان کردوە، تۆختر دەکەنەوە . کۆڵۆنیکەرانی کوردستان لەو بەشانەی لە ژێر دەستی خۆیاندایە، خەڵک دەکوژن و تەنها بە گومان کردنێک کوردی کۆڵۆنیکراو تا بەردەم پەتی سێدارەش دەبەن، کەچی لە بەشەکانی تر دەرەوەی هەژمون و دەسەڵاتی خۆیاندا، لەو شوێنانەی، کۆڵۆنیالیستێکی تر، داگیرکەرێکی تر، ئەفسەرێکی تر خەریکی داماڵینی مرۆڤی کوردە